Rola architektury korporacyjnej w transformacji biznesowej

Transformacja biznesowa i dążenie do jej urzeczywistnienia to obecnie jedne z najważniejszych obszarów zainteresowania organizacji – zmiany są niezbędne, aby być na czasie i sprostać coraz to nowym wymaganiom i wyzwaniom.

Podstawowym narzędziem wspierającym realizację takiej transformacji jest architektura korporacyjna (ang. Enterprise Architecture – EA), która odzwierciedla strukturę i powiązania wewnątrz firmy. Stanowi ona fundament strategicznego planowania biznesowego oraz rozwoju wspomagającej go technologii informatycznej.

Z niniejszego artykułu dowiesz się wszystkiego na temat architektury korporacyjnej. Pokażemy również, w jaki sposób może ona pomóc Ci nadążyć za stale zmieniającymi się wyzwaniami biznesowymi.

Mówiąc najprościej, transformacja biznesowa to proces przejścia od wizji organizacji do konkretnej strategii. Aby skutecznie przeprowadzić zmianę, potrzebne jest uporządkowane podejście, które:

• Zakłada posiadanie jednego źródła prawdy, przedstawiającego, jak będzie wyglądała organizacja za kilka lat.
• Wyznacza kierunek, tj. dostarcza jasnych wytycznych dotyczących kierunku zmian, aby zagwarantować współdziałanie wszystkich interesariuszy na drodze do realizacji celu.
• Synchronizuje działania biznesu i IT: inspiruje wszystkich zaangażowanych do podążania w tym samym kierunku.

Wsparciem dla tego ustrukturyzowanego podejścia jest właśnie architektura korporacyjna. EA pozwala spojrzeć holistycznie na wszystkie poziomy zmian, począwszy od strategii i poziomu biznesowego, a skończywszy na aplikacjach, danych i warstwach technologicznych, co znacząco ułatwia wdrażanie zmian w organizacjach.

Architektura korporacyjna zapewnia stały wgląd w cały ekosystem architektoniczny firmy i otrzymanie odpowiedzi na między innymi następujące pytania:

• Jakie zdolności ma lub chce mieć Twoja organizacja? Czy są one w jakikolwiek sposób zagrożone?
• W jaki sposób te zdolności są realizowane? Przez których aktorów? Jakie oprogramowanie systemowe/komponenty aplikacji są używane? Czy należy je aktualizować?
• Co dzieje się z danymi, które są gromadzone na przestrzeni czasu? Jak można wykorzystać te dane, by osiągnąć korzyści?
• I co najważniejsze – jak powyższe kwestie są ze sobą powiązane?

Krótko mówiąc, architektura korporacyjna pomaga stworzyć obraz cyfrowego bliźniaka organizacji.

Elementy ekosystemu firmy

Architektura korporacyjna obejmuje zarówno komponenty biznesowe, jak i informatyczne, tworząc całościowy obraz aktualnego stanu organizacji. Oznacza to przedstawienie wszystkich dostępnych zasobów, takich jak aplikacje, dane, obiekty biznesowe itp. oraz ich wzajemnych powiązań, w celu zapewnienia przejrzystości dla wszystkich zaangażowanych stron. Ułatwia to kierownictwu podejmowanie odpowiednich decyzji dotyczących zmian, co sprzyja realizacji założonych celów biznesowych i osiąganiu oczekiwanych wyników. Może to obejmować lepsze doświadczenia klientów, zrównoważone modele biznesowe lub po prostu nową strukturę systemów IT.

Krótko mówiąc, zarządzanie architekturą korporacyjną polega na tworzeniu wizji organizacji i zarządzaniu zmianami niezbędnymi do realizacji tej wizji. Uwzględnia to nie tylko samą firmę, ale także ekosystem, w którym firma jest osadzona. Opis docelowej architektury pomaga zrozumieć, w jaki sposób organizacja musi się rozwijać, aby osiągnąć swoje cele strategiczne.

Aby osiągnąć te cele, organizacje muszą najpierw zidentyfikować krytyczne czynniki wpływające na rozwój firmy. Następnie muszą zastanowić się, jak na nie reagować i jak te działania przełożyć na plany – tak zwane projekty architektury korporacyjnej.

Sprawdź: Odkryj 7 korzyści architektury korporacyjnej jako usługi i ulepsz swoją strategię IT.

Wykorzystanie architektury korporacyjnej przynosi następujące korzyści:

EA wspomaga przejście na nowe modele biznesowe lub transformację istniejących modeli biznesowych. Pomaga tworzyć potencjał organizacyjny w oparciu o połączenie i współdziałanie ludzi, procesów, informacji i technologii.

EA wspiera organizacje w inwestowaniu we właściwe inicjatywy i zapewnia dostępność odpowiednich zasobów.

Architektura korporacyjna pomaga organizacjom skutecznie reagować na zmieniające się otoczenie rynkowe i klienckie oraz definiować struktury organizacyjne i platformy IT, które zapewniają tę elastyczność. Ostatecznie chodzi o osiągnięcie wysokiej zwinności biznesowej.

EA pomaga zespołom strategicznym i kierowniczym odkrywać i oceniać możliwości innowacji na wszystkich poziomach organizacji.

EA is at the heart of any business transformation and can thus drive your organization’s Environmental-Social-Governance (ESG) initiatives.

EA jest sercem każdej transformacji biznesowej i może w ten sposób napędzać inicjatywy organizacji w zakresie zarządzania środowiskowego i społecznego (ESG).

Złożone systemy, którymi trudno zarządzać, spowalniają transformację cyfrową. EA zmniejsza złożoność systemu poprzez identyfikację i eliminację usług IT, które nie przyczyniają się do realizacji celów organizacji.

EA zapewnia wgląd we współzależności między biznesem a IT umożliwiając podejmowanie działań przeciwko naruszeniom zasad cyberbezpieczeństwa.

EA pomaga radzić sobie z presją kosztową poprzez identyfikowanie możliwości oszczędności.

… i wiele więcej

Osiągnięcie określonych korzyści zależy jednak od tego, jaki jest cel biznesowy użycia EA w danej organizacji i jak będzie on mierzony.

Teraz, gdy już zaprezentowaliśmy, w jaki sposób EA może wspierać transformacje biznesowe, omówmy, co właściwie oznacza udana transformacja biznesowa i na podstawie jakich kryteriów możemy to potwierdzić.

Istotą transformacji jest budowanie organizacji gotowych na przyszłość. Jakie cechy organizacji czynią daną organizację „gotową na przyszłość”? 

Firmy muszą radzić sobie ze zmieniającymi się oczekiwaniami klientów i rosnącą konkurencją na rynku. Propozycje wartości dla klienta, a tym samym możliwości jego obsługi, muszą być poddawane stałym przeglądom.  

Polega ona na umiejętności dostosowania podstawowych struktur biznesowych i zdolności do zmieniającej się sytuacji na rynku. Obejmuje to mechanizmy odporności, które umożliwiają reagowanie na drastyczne zdarzenia, takie jak na przykład pandemia COVID, zmiany klimatyczne i wojny.

Komisja Brundtland ONZ (wcześniej Światowa Komisja ds. Środowiska i Rozwoju) definiuje zrównoważony rozwój jako „rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia bez uszczerbku dla zdolności przyszłych pokoleń do zaspokojenia ich własnych potrzeb”. Z perspektywy biznesowej oznacza to: popyt ze strony klientów, presję ze strony ustawodawców i inwestorów, oczekiwania pracowników i nowych talentów (żeby wymienić tylko kilka). 

Organizacje gotowe na przyszłość

Jak już wcześniej powiedzieliśmy, EA polega na definiowaniu nowych wizji biznesowych i drogi do ich realizacji. Ale jak to wygląda w praktyce?

Patrząc z góry do dołu, punktem wyjścia jest zarządzanie strategią, gdzie narzędzia takie jak strategiczne roadmapy i kanwy modeli biznesowych mogą pomóc w planowaniu i komunikowaniu celów biznesowych organizacji.

Aby wprowadzić strategię w życie, firmy muszą zorganizować swoje zasoby – ludzi, procesy, informacje i technologie – w określone zdolności. Są one zazwyczaj dokumentowane w formie mapy zdolności biznesowych.

Z kolei czytelny przegląd dostępnych i wymaganych zasobów osiągniemy poprzez ich uporządkowanie we właściwe portfele, takie jak: portfel procesów, portfel aplikacji, katalog danych i radar technologiczny.

Poszczególne zdolności mogą być następnie opisane za pomocą modeli operacyjnych. Definiują one, w jaki sposób elementy portfela są połączone w celu realizacji wspomnianych zdolności.

Następnie, analizując dojrzałość zdolności, jakość danych i sprawność technologiczną, można zidentyfikować luki strategiczne oraz określić plany wdrożenia i transformacji, by te luki wypełnić.

Zastanawiasz się, w jaki sposób stworzyć model swoich zasobów, czyli tzw. cyfrowego bliźniaka swojej organizacji i umożliwić wszystko to, o czym właśnie powiedzieliśmy? Istnieje już wygodny sposób, by to zrobić: przedstawiamy ArchiMate.

Poszczególne elementy oraz ich powiązania tworzą obraz cyfrowego bliźniaka

ArchiMate to język modelowania służący do dokumentowania i planowania architektury korporacyjnej, który może pełnić rolę wspólnej bazy dla wszystkich zainteresowanych. Język ten jest bardzo wszechstronny i zawiera wszystkie potrzebne elementy. Dobrze jest rozpocząć modelowanie od wyboru tylko tych elementów, które są dla ciebie najistotniejsze – resztę możesz pominąć lub odłożyć na później. Zacznij od małej skali, aby uniknąć długich dyskusji i osiągnąć szybkie rezultaty.

EA może służyć wielu inicjatywom, a tym samym wielu interesariuszom w organizacji. Jednak bez względu na to, jak wygodne i proste może być EA, nie możemy oczekiwać, że współpracownicy będą w stanie prawidłowo czytać i interpretować każdy model EA i jego wpływ na organizację. 

Dlatego liderzy EA muszą postrzegać rezultaty swojej pracy (np. modele/analizy) jako różne usługi. Usługi o wyraźnym ukierunkowaniu, skierowane do użytkowników o określonych potrzebach. Jeśli interesariusze nie postrzegają usług EA jako skutecznych i łatwych w użyciu lub zrozumieniu, nie dostrzegą wartości w korzystaniu z nich, a Twoje inicjatywy w dłuższej perspektywie nie będą tak skuteczne.

Dlatego też rekomendujemy stworzenie katalogu usług EA, który obejmowałby interesy wszystkich interesariuszy. Przykłady takich usług obejmują:

• Planowanie strategiczne
• Planowanie inwestycji w aplikacje
• Roadmapy zrównoważonego rozwoju
• Ocena zdolności/potencjału
• Planowanie scenariuszy architektury
• Ocena bezpieczeństwa architektury

Należy jednak pamiętać, że każda z tych usług musi mieć jasno określoną propozycję wartości. Narzędzia takie jak nasz uznany w branży pakiet EA – ADOIT, mogą pomóc w zdefiniowaniu katalogu usług EA bez konieczności posiadania odpowiedniej wiedzy specjalistycznej. Warto podkreślić, że ADOIT jest odpowiedni nie tylko dla ekspertów EA, ale także dla osób początkujących, a tym samym jest właściwym narzędziem dla całej organizacji. Każdy odnosi korzyści!

Sprawdź: Dowiedz się więcej o tym, dlaczego ADOIT wygrywa z innymi narzędziami EA i wyróżnia się na rynku.

W dzisiejszych czasach architektura korporacyjna jest kluczowym zasobem dla każdej organizacji. Polega na dokumentowaniu podstawowych elementów organizacji i maksymalnym wykorzystaniu dostępnych zasobów. To jedyny sposób na przeprowadzenie udanych transformacji biznesowych i dotrzymanie kroku stale zmieniającym się wymaganiom współczesnej ery. Nie jesteś jeszcze przekonany? Osiągnij szybko pierwsze rezultaty z wykorzystaniem usług zorientowanych na użytkownika – mogą one służyć jako pomost między podjęciem decyzji o rozpoczęciu własnej podróży EA a stworzeniem cyfrowego bliźniaka firmy.

Jeśli temat EA wzbudził Twoje zainteresowanie, zapoznaj się z naszymi pozostałymi, bezpłatnymi materiałami na ten temat. Dowiedz się więcej o EA i jej możliwościach.

Jeśli chcesz już teraz rozpocząć pracę z EA, załóż darmowe konto ADOIT:Community Edition i samodzielnie wypróbuj narzędzie!